Nep, halve waarheden en misverstanden

  • Bekijk klassikaal het programma van NOS Ophef over misleidende berichten over het klimaat. Hoe kom je erachter of een bericht een hoax is of niet?
    - Vraag om bewijs: waar heb je dat gelezen, wie heeft dat gezegd, etc.?
    - Ga bijvoorbeeld naar Hoax-wijzer.
    - Denk kritisch en logisch na.
    - Verzamel data op         https://ourworldindata.org/


  • In het kader van de klimaattwijfel hoor je wel eens dat vulkaanuitbarstingen voor veel CO2-uitstoot zorgen. Vulkanen zijn de veroorzakers van klimaatverandering en niet de mens.
    - Het         KNMI legt uit waarom die bewering niet klopt.
    -         Scientias vertelt waarom het effect juist andersom is: klimaatverandering zorgt ­waarschijnlijk voor meer vulkaanuitbarstingen en aardbevingen.


  • Het wordt niet warmer, maar juist kouder, hoor je klimaatontkenners wel eens zeggen.
    - Als dat klopt zouden de winters dus steeds strenger worden. Het aantal dagen met vorst zou toenemen. De Elfstedentocht vindt steeds vaker plaats.
    Test de bewering bij het KNMI:
  • Groene stroom bestaat niet, want alle stroom die uit je stopcontact komt is hetzelfde, ­zeggen mensen wel eens.
    - Ja, alle stroom die uit het stopcontact komt is hetzelfde. Toch is er een verschil. Stroom die met kolen of gas wordt opgewekt noem je grijze stroom. Nog niet eens zo lang geleden was dat 100 procent van alle stroom.

    - Intussen is het aandeel groene stroom, afkomstig van zonnepanelen, windturbines en waterkrachtcentrales flink aan het stijgen. De mix van stroom in de leiding wordt dus steeds minder grijs, zou je kunnen zeggen. Iemand die groene stroom koopt bij het energiebedrijf krijgt de belofte dat het bedrijf ervoor zorgt dat het die groene stroom zelf opwekt of importeert.

    - Het percentage groene stroom op het Nederlandse elektriciteitsnet vind je op Hier.nu.


  • CO2 is juist goed voor planten, daar groeien ze beter van.

    - Planten hebben inderdaad CO    2 nodig om te kunnen groeien. Net zoals wij een heel klein beetje CO2 nodig hebben om te kunnen ademen. Maar er zijn grenzen. Bij een te hoge concentratie CO2 ontstaan er problemen.

    -         Dit artikel in Scientias beschrijft wat er in het verre verleden gebeurde met een ­sterke toename van CO2 in de atmosfeer, die bijna een einde maakte aan al het leven op aarde.


  • Vraag de leerlingen een nieuwsbericht op te zoeken over een duurzaamheidsprobleem, ­bijvoorbeeld vluchtelingen. Vervolgens proberen zij dat bericht om te bouwen tot een hoax. Kunnen zij het verhaal geloofwaardig maken en de klas overtuigen? Waarom vond de klas het verhaal wel of niet geloofwaardig?


  • Op het internet kom je eens werkstukken van leerlingen tegen met de ‘conclusie’ dat ­klimaatverandering wordt veroorzaakt door het gat in de ozonlaag.

    - Het gat in de ozonlaag veroorzaakt geen klimaatverandering. De ozonlaag in de hoge atmosfeer beschermt ons tegen ultraviolette straling. Het gat in de ozonlaag ­ontstond doordat het werd aangetast door fluorverbindingen (afkomstig uit spuitbussen, koelkasten en airco’s), die de mens liet ontsnappen.


  • En dan deze bewering: veel klimaatwetenschappers betwijfelen dat klimaatverandering door de mens wordt veroorzaakt.

    - In tegendeel: 99 procent van de klimaatwetenschappers weten zeker dat de mens de opwarming van de aarde en daarmee klimaatverandering veroorzaakt. Hun ­bevindingen zie je terug op het         Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC). Zie ook het artikel op Wikipedia over klimaatscepsis.